1. Heqja e tarifës 10 % për produktet amerikane
Kryeministri Albin Kurti shpalli heqjen e tarifës prej 10% për produktet e importuara nga SHBA, duke e quajtur vendimin “strategjik dhe miqësor”. Ky hap shihet si përpjekje për të forcuar marrëdhëniet ekonomike dhe politike me Washingtonin, në kohën kur Kosova synon të tërheqë më shumë investime të huaja direkte. Përveçse u mirëprit nga bizneset, kjo masë pritet të rrisë eksportet amerikane dhe të krijojë një klimë më të favorshme për investitorët që kishin hezituar për shkak të barrierave tregtare. Vendimi gjithashtu shihet si një gjest politik që synon t’i japë më shumë stabilitet marrëdhënieve bilaterale.
2. Veteranët protestojnë kundër Dhomave Speciale
Mijëra veteranë të UÇK-së marshuan në Prishtinë kundër Dhomave të Specializuara në Hagë, duke mbajtur pankarta me parulla si: “KLA është lavdi, jo aktakuzë”. Ata e konsiderojnë këtë gjykatë si të padrejtë dhe selektive, duke pretenduar se targeton vetëm shqiptarët ndërkohë që krimet e kryera nga forcat serbe nuk trajtohen njësoj. Protesta kaloi pa incidente, por tensioni politik mbetet i lartë, pasi kjo çështje vazhdon të polarizojë skenën politike dhe shoqërinë kosovare mes atyre që kërkojnë drejtësi ndërkombëtare dhe atyre që e shohin si dëm të imazhit kombëtar.
3. Bllokada parlamentare zgjat 6 muaj
Pas zgjedhjeve të 9 shkurtit, Kosova përjetoi një krizë institucionale pa precedent: Kuvendi nuk arriti të konstituohej për më shumë se gjashtë muaj. Mbi 50 tentativa për të zgjedhur kryesinë dështuan, duke mbajtur peng procesin e formimit të qeverisë. Kjo bllokadë shkaktoi zhgënjim të madh te qytetarët, erozion të besimit në sistemin politik dhe bllokim të projekteve zhvillimore. Sipas analistëve, mungesa e kompromisit mes partive tregoi dobësitë strukturore të demokracisë parlamentare dhe rrezikoi imazhin ndërkombëtar të Kosovës si një vend që aspiron integrim në BE.
4. Gjykata Kushtetuese jep ultimatum
Gjykata Kushtetuese ndërhyri duke vendosur afat për deputetët që deri më 8 gusht të zgjedhin kryesinë e Kuvendit. Ky vendim shihet si presion i drejtpërdrejtë mbi klasën politike, e cila kishte mbetur e përfshirë në lojëra taktike dhe bllokada. Ultimatumi u mirëprit nga qytetarët dhe shoqëria civile, por gjithashtu u kritikua nga disa politikanë si ndërhyrje në procesin parlamentar. Megjithatë, kjo lëvizje u bë e domosdoshme për të shmangur një krizë edhe më të thellë institucionale.
5. Reshtim i votimeve
Gjykata Kushtetuese vendosi gjithashtu një rregull të ri: një kandidat për kryetar të Kuvendit nuk mund të propozohet më shumë se tri herë. Ky vendim kishte për qëllim të parandalonte përsëritjen e pafund të votimeve pa rezultat dhe të shtynte partitë drejt kompromisit. Kjo masë u pa si “shkop magjik” për të thyer ngërçin, por pati edhe kritika që rrezikon të kufizojë vullnetin politik të deputetëve.
6. Tentativë e re – Hekuran Murati dështon
Vetëvendosje tentoi të nxirrte nga bllokada procesin duke propozuar Hekuran Muratin si kandidat për kryetar të Kuvendit. Megjithatë, ai mori vetëm 57 vota “pro”, larg pragut të nevojshëm prej 61 votash. Ky dështim ishte tregues i fragmentimit të thellë politik dhe i mungesës së gatishmërisë së partive për të gjetur konsensus. Opinioni publik e pa këtë si vazhdim të “lojërave të pushtetit” në kurriz të qytetarëve.
7. Dimal Basha zgjidhet kreu i Kuvendit
Më 26 gusht, pas muajsh krize, Kuvendi më në fund zgjodhi Dimal Bashën si kryetar me 73 vota pro. Ky moment u konsiderua një kthesë e madhe, duke i dhënë fund bllokadës politike dhe duke hapur rrugën për formimin e qeverisë së re. Zgjedhja e tij u përshëndet nga aleatët ndërkombëtarë, të cilët e panë si shenjë stabilizimi. Në fjalën e tij, Basha theksoi rëndësinë e bashkëpunimit politik dhe integrimit evropian, duke e quajtur Kuvendin “zemër të demokracisë”.
8. Kosto e dështimeve institucionale
Kriza gjashtëmujore në Kuvend pati pasoja të rënda ekonomike. Humbjet u llogaritën mbi 300 milionë euro, pasi projektet infrastrukturore u pezulluan, fondet ndërkombëtare u ngrinë dhe investitorët e huaj e humbën besimin. Bizneset u përballën me paqartësi, ndërsa papunësia dhe inflacioni mbetën të larta. Analistët theksuan se kjo ishte kosto e drejtpërdrejtë e mungesës së përgjegjësisë politike.
9. Basha thërret për bashkëpunim
Në fjalimin e tij të parë si kryetar i Kuvendit, Dimal Basha bëri thirrje për “bashkëpunim politik dhe unitet kombëtar”. Ai theksoi se Kosova ka nevojë për konsensus mbi çështjet madhore si sundimi i ligjit, integrimi në BE dhe zhvillimi ekonomik. Mesazhi i tij u interpretua si përpjekje për të ulur tensionet dhe për të sjellë stabilitet në një vend të lodhur nga krizat e vazhdueshme.
10. Presidentja Osmani ndërhyn
Presidentja Vjosa Osmani reagoi publikisht ndaj bllokadës, duke i bërë thirrje partive që të tejkalojnë interesat partiake dhe të punojnë për qytetarët. Ajo paralajmëroi se mungesa e funksionalitetit të institucioneve rrezikon integrimin evropian dhe imazhin ndërkombëtar të Kosovës. Mesazhi i saj ishte i qartë: stabiliteti politik është kusht për çdo progres.
11. LDK propozon qeveri kalimtare
Lidhja Demokratike e Kosovës propozoi krijimin e një qeverie kalimtare me një plan 15-pikësh për të adresuar sfidat urgjente të vendit, përfshirë reformat dhe buxhetin. Megjithatë, kjo ide u kundërshtua menjëherë nga PDK dhe AAK, të cilat e panë si tentativë të LDK-së për të marrë pushtet pa zgjedhje.
12. PDK dhe AAK duan qeveri opozitare
Dy partitë opozitare propozuan formimin e një qeverie të re që do të kishte si prioritet integrimin evropian dhe shmangien e bllokadës. Kjo iniciativë shihet si përpjekje për të përfituar nga kriza aktuale, por u konsiderua e vështirë për t’u realizuar pa kompromis të gjerë.
13. Zgjatje dhe kufizime nga Kushtetuesja
Gjykata vendosi të zgjasë afatin për konstituimin e Kuvendit edhe 30 ditë, duke vendosur një kornizë më të qartë ligjore. Ky veprim synonte të krijonte presion mbi partitë, duke i detyruar të gjejnë një zgjidhje të qëndrueshme.
14. Protesta satirike me qingja
Në korrik, para Kuvendit u mbajt një protestë satirike ku një avokat solli katër gomarë si simbol i bllokadës politike. Ky akt u bë viral në rrjete sociale dhe u komentua gjerësisht si ironizim i “kokëfortësisë” së klasës politike.
15. Shpërthim në veri
Më 22 gusht, një bombol improvizuar shpërtheu pranë makinës së një kandidati të Listës Serbe. Edhe pse nuk pati viktima, ky incident ngjalli shqetësim për tensionet e reja në veriun e Kosovës dhe u pa si shenjë e brishtësisë së sigurisë.
16. Frymë trilaterale ushtarake
Shqipëria, Kroacia dhe Kosova nënshkruan një deklaratë të përbashkët për bashkëpunim ushtarak. Marrëveshja nuk ishte kërcënuese, por kishte qëllim të forconte sigurinë rajonale. Megjithatë, disa e interpretuan si sinjal ndaj Serbisë dhe si përpjekje për t’u pozicionuar më fort në skemën gjeopolitike.
17. Reagime për reformim nga BE
Parlamenti Evropian i kërkoi Kosovës të përshpejtojë reformat në drejtësi, administratë dhe media, duke e bërë të qartë se integrimi evropian mbetet i lidhur me progresin real institucional. Ky mesazh u interpretua si paralajmërim për klasën politike që humbi muaj të tërë në krizë.
18. Presion për energji më lirë
Me Kuvendin të bllokuar, shumë masa të rëndësishme për liberalizimin e tregut të energjisë nuk u votuan. Kjo vonesë ndikon drejtpërdrejt në faturat e qytetarëve dhe në sigurinë energjetike të vendit.
19. Ngritje e kundërshtimeve në veri
Tensionet etnike në veriun e Kosovës u rritën gjatë gushtit, me incidente të vogla por simbolike që e bënë situatën më të brishtë. Këto zhvillime mbeten sfida më e madhe e autoriteteve për stabilitetin e përgjithshëm politik.
20. Politikat ushtarake mbeten prioritet
Qeveria rriti ndjeshëm buxhetin e mbrojtjes, duke investuar në dronë, helikopterë dhe prodhim amunicioni. Ky vendim u arsyetua me nevojën për të forcuar sigurinë kombëtare në një mjedis rajonal të paqëndrueshëm, veçanërisht përballë kërcënimeve nga Serbia.
KAQPATA
