Mijëra qytetarë boshnjakë u mblodhën sot në Potoçari, pranë Srebrenicës, për të nderuar 30-vjetorin e masakrës që ndodhi më 11 korrik 1995, kur mbi 8,000 burra dhe djem myslimanë u vranë nga forcat serbe të Bosnjës.
Përvjetori i këtij akti mizor, i njohur ndërkombëtarisht si gjenocid, vazhdon të ngrejë zërin për drejtësi dhe kujtesë, në një kohë kur plagët e së kaluarës mbeten ende të hapura për shumë familje. Mijëra pjesëmarrës marshuan në “Marshin e Paqes”, një rrugëtim simbolik 100 kilometra në drejtimin e kundërt të atij që ndoqën viktimat në përpjekje për të shpëtuar.
Gjenocidi i Srebrenicës u krye në një “zonë të sigurt” të shpallur nga Kombet e Bashkuara dhe e mbrojtur nga trupat paqeruajtëse holandeze, të cilat dështuan të ndalonin masakrën. Dënimet ndërkombëtare për përgjegjësit kryesorë – Ratko Mlladiç dhe Radovan Karaxhiç – u vunë në vend vite më pas përmes Tribunalit të Hagës.
Më shumë se 1,000 viktima të masakrës mbeten ende të pazbuluara, ndërsa shumë familje kanë varrosur vetëm disa eshtra për të pasur një varr ku të luten. “Kjo nuk mund të harrohet kurrë. Kush mund të thotë se kjo nuk ishte gjenocid? Vetëm dikush pa shpirt”, deklaron për Reuters një e mbijetuar e masakrës, Sabaheta.
Megjithëse dy gjykata ndërkombëtare e kanë njohur masakrën si gjenocid, autoritetet politike në Serbi dhe Republika Srpska ende e mohojnë këtë fakt, duke e penguar shërimin e plagëve historike dhe integrimin e plotë të Bosnjës në strukturat evropiane.
Vitin e kaluar, Asambleja e Përgjithshme e OKB-së shpalli 11 korrikun si Ditën Ndërkombëtare të Reflektimit dhe Përkujtimit të Gjenocidit të Srebrenicës, duke u bërë thirrje vendeve anëtare të organizojnë aktivitete përkujtimore çdo vit.
Srebrenica mbetet plagë e hapur në ndërgjegjen e Evropës – një kujtesë e dhimbshme për dështimin ndërkombëtar dhe nevojën e përhershme për drejtësi, kujtim dhe edukim kundër urrejtjes.
KAQPATA
