Nga Maksimilian Hess | Al Jazeera
Vendimi i Izraelit për të nisur sulmet ndaj Iranit më 13 qershor është cilësuar si një katastrofë në prag, që nuk sjell përfitime reale për asnjë palë, përfshirë vetë qeverinë izraelite. Deri tani, shkëmbimet ushtarake kanë lënë të paktën 80 viktima në Iran dhe 10 në Izrael, ndërkohë që tensionet po përshkallëzohen në të gjithë rajonin.
Kryeministri Benjamin Netanyahu e ka përshkruar luftën si një akt “parandalues” kundër kapaciteteve bërthamore të Teheranit, por autori i analizës, Maksimilian Hess, argumenton se ai po përsërit të njëjtin gabim strategjik si George W. Bush dhe Tony Blair në Irak në vitin 2003.
Sipas tij, sulmet e Tel Avivit nuk do ta ndalin programin bërthamor të Iranit, pasi vendndodhjet kyçe si Natanz, Isfahan dhe Fordoë janë ndërtuar thellë nën tokë, të paarritshme pa armë shkatërrimi të nivelit amerikan – të cilat Uashingtoni nuk ka pranuar t’i ofrojë as në kohën e administratës Trump.
Ndërkohë, reagimi i SHBA-së ka qenë i paqartë. Fillimisht, Departamenti i Shtetit u distancua nga sulmet, duke i quajtur “unilaterale”, ndërsa më vonë vetë Trump pretendoi se ishte i informuar.
Autori argumenton se lufta nuk do të përmbysë regjimin iranian, por përkundrazi do të rrisë ndjenjat antiizraelite brenda Iranit dhe rajonit, duke e legjitimuar më tej retorikën e Teheranit për nevojën e një parandaluesi bërthamor.
Paralelizmat me pushtimin e Irakut janë të shumta – si destabilizimi i rajonit, rritja e ekstremizmit dhe krijimi i vakumit të pushtetit – që sipas Hess, mund të përfundojnë në pasoja të ngjashme me ato që çuan në ngritjen e ISIS-it.
Në përfundim, analiza paralajmëron se çdo përfitim taktik i Izraelit do të jetë jetëshkurtër, ndërsa çmimi strategjik afatgjatë mund të jetë një katastrofë për sigurinë rajonale dhe globale.
“Ky është një mësim që duhej të ishte nxjerrë nga rënia e Sadamit në Irak – por Izraeli, si duket, ka zgjedhur të harrojë historinë.” – shkruan Hess.
/Al Jazeera
