
Phantom Sense është një fenomen i veçantë në realitetin virtual (VR), ku truri juaj krijon ndjenja fizike që nuk ekzistojnë në të vërtetë. Për shembull, kur përdorni një headset Meta Quest 3 dhe qëndroni në një livadh virtual me diell dhe erë, mund të ndjeni ngrohtësi, lëvizje të erës, apo edhe pickime insektesh – pa ndonjë pajisje që të shkaktojë këto ndjenja. Kjo është ajo që quhet phantom sense, ose ndjenja fantazmë.
Ky fenomen është një proces psikologjik, ngjashëm me ndjesinë e dhimbjes tek ekstremitetet fantazmë. Në eksperimente të ndryshme, kur një dorë gome vendoset në vendin e duarve të pjesëmarrësit dhe më pas dëmtohet, personi përjeton dhimbje sikur të ishte dora e tij. Në VR, perceptimi “top-down” i trurit i bën njerëzit të ndjejnë prekje ose ndjesi të tjera që lidhen me mjedisin virtual.

Megjithëse fenomeni nuk ndodh tek të gjithë përdoruesit, shumë e konsiderojnë këtë eksperiencë të këndshme, pasi shton nivelin e imersionit. Disa zhvillues mund të përpiqen të shkaktojnë këto ndjenja tek përdoruesit përmes teknikave të dizajnuara për të përmirësuar ndjenjën e trupit virtual.
Phantom sense është një formë e sinestezisë vizuale-audio-taktile, e cila përjetësohet vetëm brenda VR-së. Studime tregojnë se një pjesë e madhe e përdoruesve ndjen prekjen, rënien, apo ndjenja të tjera fizike gjatë përvojave virtuale. Eksperimentet me pajisje të avancuara, si kostumet VR, mund të intensifikojnë këto ndjenja deri në nivelin ku preken edhe organet e brendshme.
Megjithatë, për disa përdorues, VR mund të shkaktojë të përzier dhe marramendje. Këto efekte janë ende subjekt studimi, por duhet të mbahet parasysh kur provoni fenomenin e phantom sense. Përvojat e sigurisë dhe pushimet e rregullta rekomandohen për të përjetuar ndjesitë fantazmë pa u mbingarkuar.
Phantom sense tregon fuqinë e trurit për të krijuar perceptime reale nga mjedise virtuale dhe hap mundësi të reja për eksperienca imersive në realitetin virtual.